Tế Điên Hòa Thượng Tác giả: Truyện dân gian TQ Chương 25 Dịch: Đồ Khùng Nguồn: Nxb Âm nhạc Mời đọc Doãn Xuân Hương chốn yên hoa gặp Thánh tăng Triệu Văn Hội thấy thị động làng trắc ẩn Có thơ rằng: Bướm đỗ đầy cành hoa Hoa tàn bướm cũng xa Chỉ còn sào yến cũ Vui đón chủ về nhà. Tế Điên níu đại hán lại, nói: - Cha chả, hết cở cho mi rồi, đứng lại một chút coi. Ta đưa mi cầm năm điếu, mi tính giựt chạy hả? Đâu có được! Mạng mi chỉ có năm trăm văn thôi mà lại tính vác năm điếu chạy hả, ta kéo mi vào quan huyện Tiền Đường mới được. Đại hán kia sợ quá, ráng sức giằng mạnh, co giò chạy tuốt! Tế Điên hét: - Ta rượt theo đa! Đại hán kia chạy bất kể đường sá, chạy đến cửa Hồ Đồng, vừa gặp một người gánh đồ gốm, đại hán không tránh kịp, va phải làm bể 17 cái chén, 2 cái đĩa, tính ra hết 4 điếu 500 tiền. Đại hán không cách nào hơn là phải bồi thường đủ số, tính ra chỉ còn lại 500 tiền. Phân phát tiền xong, Tế Điên thong thả đi về phía trước, thấy đằng kia có hai vị viên ngoại đi lại, chính là Triệu Văn Hội và Tô Bắc Sơn. Thấy Tế Điên, hai vị viên ngoại bước đến thi lễ, nói: - Thưa sư phụ, người bị dây dưa đến việc quan ra sao? Nghe nói người bị Thừa tướng bắt trói, bọn tôi thật không an tâm chút nào! Hôm nay định đến chùa Linh Ẩn hỏi thăm tin tức. Tế Điên nói: - Việc quan của ta đã xong rồi. Tần Thừa tướng có làm gì ta đâu! Đoạn đem việc ở tướng phủ thuật lại một hồi. Tô Bắc Sơn hỏi: - Hôm nay sư phụ uống rượu chưa? Tế Điên nói: - Ta định đi uống rượu đây! Hai ông định đi đâu đó? Tô Bắc Sơn nói: - Bọn tôi nghe bọn gia nhân truyền miệng là có một cô gái nhà quan không may sa vào chốn yên hoa, không biết việc đó thực hay giả. Hai tôi định đi đến đó thử xem. Triệu Văn Hội nói: - Thưa sư phụ, người đi đến Câu Lan viện có gì bất tiện không? Người là bậc xuất gia, đáng lý phải lo việc tu đạo tham thiền, trái lại đến mấy chỗ đó, há chẳng bị người ta cười chê sao? - Gặp hát vỗ tay, có gì chẳng được? Thôi, ba ta đi đến đó cho rồi. Tô Bắc Sơn ha hả cười khoái trá! Ba người cùng đi về phía trước, thấy phía Đông có một ngõ hẻm đề: Xóm Yên Hoa. Tiến vào đường hẻm, thấy ở cổng nhà thứ hai ở phía Bắc có treo lồng đèn lớn. Trên cổng có treo đôi liễn, đề: Canh một mới sang, xô chén, dẹp mâm, bao khoái lạc Canh ba gà gáy, người xa, rồi việc, hết luôn xôi. Ba người lại bước thẳng vào trong, người giữ cửa hô: - Có Triệu lão gia và Tô lão gia, hai vị viên ngoại đến đó a! Tế Điên ngước mắt nhìn: Cửa vào gắn gương soi, gần đầu tường có một chậu cá trồng hoa sen. Ngay nơi vách đó có bốn câu thơ, đề: Hạ giới thần tiên thượng đế không Kẻ nghèo nhờ có quý nhơn đông Lan phòng tối tối thay người mới Chớp mắt sao đi đổi khánh phòng. Đi vào nữa, bên trong lát toàn gạch tàu. Năm gian nhà phía Bắc, trước hiên sau phòng, hai dãy nhà ngang đều có ba gian, mỗi gian đều có phòng ở, trước mỗi phòng đều để một bức bình phong lớn. Ở phòng phía Bắc, trên cột gắn một đôi liễn đề: Trước sân ca múa, trồng đầy mấy cột tình si. Trong ao sen trắng, ngát mùi liên lý hương hoa. Ba người mới bước vào nhà giữa thì từ trên thượng phòng, một vị vú già đi xuống nói: - Kính chào Tô lão gia và Triệu lão gia! Hôm nay chắc hai ngài rảnh rang mới đến chơi chỗ này đây a? Nói xong vén cao rèm trúc, rước ba người lên thượng phòng. Nơi đây, sát tường kê chiếc bàn bát tiên kế bên một chiếc ghế dựa. Trên bàn một chậu thủy tinh, bên trong chú cá vàng đuôi phụng tung tăng lội. Kế bên là một mâm trái cây đầy ắp những quả tươi ngon lành. Đối diện treo một tấm gương lớn trên bức họa sơn thủy hữu tình. Trong gương, họa bán thân một mỹ nhân với bốn câu thơ đề: Trăm nét đan thanh vẻ mỹ miều Toàn thân chẳng họa, họa ngang eo Tiếc rằng màu sắc còn non vụng Không giục khách xuân đến lạc kiều. Bên dưới ghi: Tích Hoa chủ nhân đề. Hai bên hình treo hai câu liễn: Đắc ý khách vào tình chẳng thỏa, Tri tâm người đến nói quên thôi. Triệu Văn Hội xem xong gật đầu, nói: - Quả là nơi dành cho hạng phong nguyệt cùng mình đây mà! Ba người ngồi vừa xong, mụ tào kê đến nói: - Kính chào nhị vị lão gia! Hôm nay ngọn gió lành nào đưa hai ngài đến đây? Hèn lâu các ngài biệt tăm biệt tích, chẳng thấy đến? Tô Bắc Sơn nói: - Bọn ta nghe gia nhân nói ở đây có một giai nhân mới về, hãy kêu nàng ấy ra đây xem thử. Mụ tào kê đáp: - Trong viện chúng tôi toàn là người mới cả, để tôi kêu bọn họ ra mắt các ngài nhé! Nói rồi ra hiệu một tiếng thì thấy bên ngoài rèm trúc lay động, gót sen đủng đỉnh tiến vào bốn người thiếu nữ, nàng nào cũng lược giắt trâm cài, môi son má phấn, áo hoa đủ màu. Các nàng đến trước Triệu, Tô hai vị viên ngoại, thi lễ xưng tên. Ngó thấy một Hòa thượng kiếc cũng có mặt trong bọn, các cô ả che miệng khúc khích cười. Tế Điên nói: Tốt, tốt! Này Tô Bắc Sơn, hai ông thấy các cô ả này như thế nào? Tô Bắc Sơn nói: Cũng được. Tế Điên nói: Ông xem mấy ả này đều đẹp, chớ dưới mắt ta thì: Phù dung mặt trắng, khác chi túi thịt đựng xương khô Đẹp đẽ hồng nhan, chỉ là dao bén giết người khờ. Nói xong, sẵn giấy viết để trên bàn, thuận tay thảo một bài thơ thất ngôn: Yên hoa kỹ nữ điểm trang xinh Đào động đêm đêm thay đổi tình Một đôi tay ngọc bao người níu Nửa đóa môi hồng vạn khách in Son phấn lộng màu bao vẻ đẹp Ấp e dối giả nét hương tình Cũ đưa mới rước bao nhiêu ke? Đêm vắng sầu tuôn chỉ một mình. Hai vị viên ngoại xem xong đều cười ha hả. Mụ tào kê lại hỏi: Các lão gia muốn chọn đứa nào trong bọn hầu các ngài? Đoạn lấy tay chỉ: Đây là Lan Hương, Thu Quế, còn kia là Liên Phương, Tiểu Mai. Tô Bắc Sơn nói: - Không phải mấy cô ả này đâu, mà là người mới về nhà mụ kia. Ta nghe nói nhà mụ vừa rước về một người mới vốn là con gái nhà quan sẩy bước vào chốn yên hoa. Bọn ta đến đây cốt để tìm người đó mà thôi. Mụ tào kê vốn biết hai vị viên ngoại là người nổi tiếng lắm bạc ở Lâm An, vội nói: - Hai vị không nhắc đến nàng ấy thì thôi, còn nhắc tới thì câu chuyện quá dài, nói hoài khó hết. Nguyên tôi có một đứa con gái được Hoa hoa thái tuế Vương Thắng Tiên đại nhân mua về làm thiếp. Tôi dù được trong vụ này mấy trăm bạc, nhưng chỉ nhờ vào ăn mãi núi cũng phải hết. Tôi mới tìm mua một nàng nguyên quán ở Kim Lăng. Cha nàng mấy năm trước có làm chức Thứ sử, mẹ nàng mất sớm. Nhân bị nghị án ở kinh đô nên đến ngụ tại tiệm Hồ Vạn Thành. Phụ thân nàng tên là Doãn Minh Truyền định đến kinh đô tìm người giúp đỡ, nào ngờ dọc đường bị chúng gạt lấy mất hết mấy ngàn lượng bạc. Công danh chưa có mà tiền bạc sạch trơn, ông ấy buồn rầu sanh bịnh nằm tại điếm hết ba tháng, bao nhiêu tiền còn lại đem tiêu lần hết. Ông ấy lại chết đi, con gái ông ấy là Xuân Hương phải bán mình để lấy tiền chôn chạ Tôi mới đem 350 lượng bạc mua về. Đến chừng về đây, nàng rõ là xóm yên hoa, bèn giận lắm, toan tìm cái chết. Tôi phải dỗ dành hết mức, lại đưa cho tiệm Vạn Thành 100 lượng để đưa riêng nàng. Trước kia Hồ Vạn Thành làm mai mối nói là có nhà quan muốn mua nàng về làm thiếp, nên bây giờ rõ ra là viện Câu Lan, nàng muốn chết mà thôi. Hơn nữa, tôi cũng nhỏ to trình bày cảnh khổ của mình, rằng 350 lượng bạc không dễ gì kiếm được, nàng chết đi càng làm khổ cho tôi thôi. Nàng ta cũng tốt, nói: "Thôi thì tạm ở đây lánh nạn, chừng gặp người tri âm cứu ra, bao nhiêu tiền thối lại cho tôi đủ số". Nàng ta thân viết một bài thơ và dặn tôi rằng nếu gặp được người thân hào, thương gia có vẻ văn nhã hãy đưa cho họ xem. Tô Bắc Sơn nói. - Mụ đưa bọn ta xem thử nào! Mụ tào kê đưa lại, hai vị viên ngoại mở ra xem, rất ngạc nhiên. Thơ đề bốn câu: Vạn mối sầu tư biết tỏ đâu Ngoài mặt vui tươi, trong dạ sầu Tâm Tư uẩn khúc bày trên giấy Chữ chữ nối thành giọt lệ mau. Tế Điên và hai vị viên ngoại xem xong, hỏi: - Nàng Doãn Xuân Hương hiện ở phòng nào? Bọn ta muốn gặp nàng ấy. Mụ tào kê nói: - Nàng hiện ở Đông viện, nguyên là chỗ của con gái tôi. Xin kính mời ba vị! Ba người cùng theo mụ tào kê qua khỏi cửa có bốn bình phong, tiến vào một trang viện khác. Viện này gồm ba phòng, phòng phía Bắc trước hiên, sau phòng rất ngăn nắp. Ba người vén rèm bước vào, thấy nơi vách Băc có treo bốn bức bình phong, hai bên đều có liễn đối. Bên một bức bình phong vẽ hình một cô gái đứng dựa cửa, gần đó năm sáu cậu thanh niên đứng nhìn cô gái lưu luyến chẳng muốn đi. Bên trên có người đề bốn câu thơ: Tóc mây dáng phụng hoa cài Đôi hang răng ngọc hòa hài nét xinh Thư nhàn bên cửa liếc tình Ngoài sân ong bướm rập rình xôn xao. Ở bức bình phong thứ hai vẽ một người con gái đang chải tóc, một chàng trai hình như muốn đi, nàng con gái dáng hình như không muốn cho chàng trai đi. Bức họa rất truyền thần. Bên trên cũng có người đề bốn câu thơ: Nhân duyên kết chặt dải đồng Yêu nhau khắn khít khó lòng rời xa Truyền thần mượn bút vẽ ra Ấy ai tâm sự nhận là của nhau. Ở bức bình phong thứ ba vẽ hai người con gái, một vị văn công kéo tay hình như có ý giục đi an nghĩ. Bên trên cũng có bốn câu thơ: Nhởn nhơ đôi cánh lan huê. Tiếc rằng nhụy hãy quá non Mưa gió chưa lần gặp gỡ Thương nhau bảo hộ chút tình. Ở bức bình phong thứ tư vẽ một chiếc giường với gối màn giăng rủ, lộ ra đôi nam nữ đang nằm ngủ. Bên trên cũng có bốn câu thơ: Loan phượng giao kề thoắt đảo điên Non Vu tột đỉnh giấc mơ tiên Nhẹ kề má hạnh trâm cài rớt Thít chặt đôi tay lỏng tóc huyền. Hai bên treo hai câu liễn: Xuyên vàng nhà chứa mười hai Ngọc trai ngõ chất ba ngàn. Hai vị viên ngoại xem xong, chắc lưỡi: - Chỗ này quả là một chốn riêng dành. Vào hẳn trong nhà ngồi xuống, thấy hai bên phòng xá trướng màn treo rủ, trên tường Đông vẽ một bức phú quý mẫu đơn với mấy câu đề: Có tiền của sống theo sang trọng, Không tiền lưng chớ nệ nghèo hèn. Hai bên lại treo đôi liễn: Nơi danh giá có nhiều ưa thích Chốn yên hoa chớ luận nhiều lời. Mụ tào kê vào bên trong, nói: - Này cô nương, hôm nay có Triệu lão gia và Tô lão gia, từ lâu nghe đồn về cao tài mỹ mạo của cô nương mà đến thăm viếng đây. Bên trong, tiếng như mật rót đáp lại: - Té ra là hai vị lão gia đặc biệt đến thăm đây à, để nô tỳ ra chào hỏi. Theo tiếng rèm lay động, bên trong đi ra một nàng thiếi nữ. Triệu Văn Hội, Tô Bắc Sơn và Tế Điên nhìn lại, quả là một trang thiên hương quốc sắc, ngọc cốt nhu tình, sắc đẹp mê người.
Tế Điên Hòa Thượng Tác giả: Truyện dân gian TQ Chương 26 Dịch: Đồ Khùng Nguồn: Nxb Âm nhạc Mời đọc Cứu nạn dân đưa về am Thanh Tịnh Cao Quốc Thái nghèo khổ kiếm bà con Có thơ: Tâm tư sầu thảm phổ lên đàn Gió mai trăng lạnh tiết thu sang Tiếng ca réo rắt dường dao cắt Não nuột lòng người dạ xốn xang. Triệu Văn Hội, Tô Bắc Sơn và Tế Điên vừa ngồi xong thì màn trúc lay động, từ bên trong đi ra một người thiếu nữ khoảng mười tám, mười chín tuối, phong tư rất mỹ lệ, đầu chải kiểu tóc vấn, mình mặc áo trắng thường. Tô Bắc Sơn thấy biết nàng là gái từ nhà lương thiện, mới hỏi kỷ về lai lịch. Nghe hỏi, cô gái lộ nét u sầu, đem việc bán mình chôn cha rồi bị kẻ gian gạt gẫm bán vào chốn yên hoa, mỗi mỗi thuật lại rõ ràng. Hai vị viên ngoại nghe xong rất lấy làm cảm kích, bèn hỏi: - Này cô nương, nàng có biết ngâm thi không? Xuân Hương đáp: - Về văn lý, tiểu nữ cũng biết rõ vẽ đôi chút. Triệu viên ngoại nói: - Thế thì nàng làm hai bài cảm hoài cho ta xem thử. Hồi nãy, Triệu viên ngoại thấy mấy câu thơ hãy còn nghi là không phải chính tay Xuân Hương làm, nên bây giờ muốn tận mặt thử về văn lý như thế. Xuân Hương không cần nghĩ ngợi lâu, cầm bút viết ngay: Son phấn lầu xanh biếng điểm hoa Tấc lòng tơi tả cánh hoa sa Khúc cũ càng ngâm thêm áo não Vườn xưa về lại khổ không nhà Tóc mây nửa món lười gương lược Giọt lệ tuôn sa ướt đẫm tà Tư mã Giang Châu may được gặp Chén mừng rót nối khúc Tỳ bà. Viết xong đưa lên cho Tô, Triệu hai vị viên ngoại xem. Cả đến Tế Điên cũng khen hay: Tiếc thay, con người tài cao như thế, nhân phẩm như thế mà lại sa vào chốn yên hoa! Uổng thiệt! Uổng thiệt! Ba người còn đương than thở, lại thấy Xuân Hương đưa thêm một bài thơ bảy chữ nữa: Cốt nhục chia lìa sự nghiệp tan Chiếc thân xấu số lọt Câu Lan Vóc ngọc sụt sùi rời quan xá Gót son đau đớn nhập bình khang Trước gương luống thẹn khuynh thành sắc Gặp người hổ bấy nét bên đàng Gió sớm sương chiều mòn mỏi mắt Mong sao gặp Nguyễn chớ Lưu lang. Tế Điên xem bài thơ xong, khen không tiếc lời. Triệu Văn Hội nói: - À, à, tôi có bài thơ thất tuyệt đây. Mụ tào kê đem văn phòng tứ bửu đến. Triệu Văn Hội không cần suy nghĩ, cầm viết thảo một mạch: Lầm lạc Câu Lan chán phận mình May gặp Xuân Hương tại viện đình Nhan sắc đâu nhường nàng Tây Tư? Mình thương tớ với, tớ thương mình. Tô Bắc Sơn cũng buột miệng làm một bài thơ tuyệt cú: Áo thắm mộng xanh đẹp lạ thường Phong lưu thiên hạ chỉ Xuân Hương Suốt tháng không ăn, nhìn cũng thỏa Mới nghe chớ trách tớ si cuồng. Tế Điên nói: Ờ, ta cũng có bài thơ nữa chớ! Bèn đọc: Hôm nay ta thấy sướng vui thay Cười bảo Xuân Hương bước lại ngaỵ Xuân Hương nghe đọc thất kinh, vội hỏi: - Thưa sư phụ, sư phụ là người tu hành, bảo tôi đến gần làm gì? Tế Điên điềm nhiên thong thả đọc tiếp: Mau cởi thắt lưng bằng lụa đẹp Đưa tặng lão tăng buộc lại giày. Mọi người nghe xong, cười rộ. Tế Điên nói: - Nhân dịp này, hai vị viên ngoại nên làm một việc công đức đi! Tô Bắc Sơn hỏi: - Này Xuân Hương, nàng muốn lập gia thất hay ý nàng muốn thế nào? Xuân Hương đáp: - Nếu may được người hảo tâm cứu tôi ra khỏi hầm lửa, thì tôi tình nguyện xuất gia làm tiểu nị Gia đình họ Doãn nhà tôi ba đời cám đội ơn đức đó. Tô viên ngoại hỏi mụ tào kê: - Nhà chủ tốn về nàng Xuân Hương hết bao nhiêu? Mụ tào kê đáp: - Về phần chuộc về, tôi chi ra hơn 350 lượng. Ấy là không kể việc nàng ở nhà tôi mấy tháng nay, mỗi ngày ăn xài hao tốn. Tô Bắc Sơn nói: Được rồi. Triệu Văn Hội nói: - Này Tô huynh, việc đó để cho tôi, Tôi sẽ bỏ ra 500 lượng chuộc nàng ra đưa đến Thanh Tịnh am ở trên Thành Hoàng Sơn, nhờ Thanh Chơn lão ni cô chiếu cố giùm. Nói rồi bảo gia nhân lấy bạc ra đến 500 lượng giao cho mụ tào kê, rồi thuê kiệu đưa Xuân Hương đến Ni am. Xuân Hương nghe nói, cúi đầu lạy tạ và yêu cầu ba vị theo đưa hộ tống. Tế Điên nói: Ừ, được, để chúng ta đến trước chờ sẵn, gia nhân Triệu Minh sẽ theo kiệu đưa đi sau. Tế Điên ba người ra khỏi viện Câu Lan, thẳng đến núi Thành Hoàng. Tế Điên buột miệng ngâm: Người lành ắt gặp thiện duyên Người dữ ắt gặp oan khiên dẫy đầy Bần tăng độ kẻ khờ ngây Chỉ e nhân thế phây phây lơ là. Bỗng nghe có người kêu: - Có phải Tế Công lão nhân gia đến đó không? Tôi liên tiếp lên chùa Linh Ẩn ba lần để đón Ngài mà hôm nay mới gặp! Nói rồi chạy tới quỳ xuống cúi đầu thi lễ. Tế Điên nhìn lại là một người tuổi ngoài 60, đầu đội khăn bốn góc, mình mặc áo màu vàng đất, lưng thắt dây tơ, chân mang hài trắng, ngũ quan rất đoan chánh. Nguyên ở núi Thành Hoàng có một vị lão ni tên là Thanh Tịnh, có một cháu gái tên là Lục Tố Trinh lấy chồng tên là Cao Quốc Thái, nhà ở đường Nho Lâm phía cửa Nam huyện Dư Hàng. Cao Quốc Thái là con nhà rất có gia sản nhưng anh ta chỉ biết đọc sách mà không chịu lo việc kinh doanh. Qua một thời gian, của cải trong nhà sạch như rửa, chỉ còn lại hai vợ chồng không, trên không miếng ngói che đầu, dưới không tấc đất cắm dùi. Ăn sớm lo chiều, chạy ăn từng bữa. Lục thị nói: - Vợ chồng ta không lẽ ngồi khoang tay chờ chết ở đây sao? Chi bằng chúng ta dời đến ở thành Lâm An trú tạm. Ở đó, tôi sống nhờ với người cô đang tu ở một am trên núi Thành Hoàng, còn chàng thì tìm ghi tên vào ở nhờ học quán tại đó. Như vậy chúng ta có thể sống qua ngày được, còn chàng cũng có thể trau giồi học nghiệp. Đợi đến kỳ thi sắp mở, chàng lại ra kinh ứng thí để lập công danh, không biết ý chàng như thế nào? Cao Quốc Thái nói: Đến nước này, hai ta chỉ còn cách đó thôi, chớ không còn cách nào khác. Hai vợ chồng bèn bán hết những đồ đạc lặt vặt để làm lộ phí rồi lên đường đi Lâm An. Thấy họ đến, vị lão ni cô vui mừng lắm, bèn cấp riêng cho vợ chồng họ một căn nhà ba gian phòng để ở. Lục thị giúp đỡ việc may vá, còn Cao Quốc Thái chỉ dốc lòng đọc sách mà thôi. Ở trong am, đời sống hai vợ chồng rất bình thản. Mấy tháng trôi qua bình tịnh, rồi một sự biến xảy ra: Vị lão ni có một vị đại đồ đệ tên là Huệ Tánh, thấy Cao Quốc Thái là con người ngà ngọc, văn chất nguy nguy, kinh luân đầy bụng, phẩm mạo hơn người thì có ý mến tài. Hai người thường cùng nhau cao đàm hùng biện. Huệ Tánh vốn là con nhà quan, văn chương thông suốt. Quốc Thái nói chuyện cũng đối đáp như lưu. Một ngày nọ, nhân lúc nhà vắng không có ai, Huệ Tánh lấy viết thảo một bài thơ thất ngôn tứ tuyệt đưa cho Quốc Thái xem. Thơ rằng: Chắp tay khấn nguyện Đại Sĩ danh Chẳng nguyện sanh Tây, Tiên Phật thành Chỉ mong được giọt cành dương rảy Tác hợp cho con sen liền cành. Quốc Thái xem xong, đổi sắc mặt, nói: - Thiếu sư phụ không nên nghĩ như thế. Trên đời này, trai gái vì thú vui chốc lát mà hư danh tiết một đời, để nhơ muôn thưở, làm trò cười cho hậu thế. Huống nữa, đây là chốn thanh sạch của Phật môn, đâu nên làm ô uế. Huệ Tánh nghe nói thế, mặt tai đỏ ửng, quay mình bỏ đi. Từ đó, hễ gặp Cao Quốc Thái, Huệ Tánh mắc cỡ, bét sang ngõ khác. Cao Quốc Thái thấy có điều bất tiện, mới thưa với lão ni: - Xin sư phụ tìm giúp cho một căn nhà hai phòng ở dưới núi để vợ chồng dọn ở. Ở trong am có nhiều bất tiện. Lão ni không còn cách gì hơn, đành tìm một căn nhà khác ở dưới núi. Tìm được một nhà ba gian chỉ có độc một cửa của viên ngoại Châu Bán Thành. Châu Bán Thành hỏi lão ni: Sư phụ tìm nhà cho ai ở vậy? Lão ni đáp: Tôi tìm giùm cho người bà con từ huyện Dư Hàng ngụ Ở am tôi. Nó là cháu gái tôi, cùng đi với chồng nó. Chồng nó tên là Cao Quốc Thái, là người theo nghiệp thi thơ, thấy ở trong am có nhiều bất tiện nên nhờ tôi tìm cho một nhà khác. Châu Viên ngoại nói: Ngày mai, sư phụ đưa Cao Quốc Thái đến tôi xem thử. Hôm sau, lão ni dẫn Cao Quốc Thái đến. Châu viên ngoại thấy Cao Quốc Thái cử chỉ đoan nghiêm, văn từ tao nhã, bèn có bụng thương muốn giúp đỡ, lại e mới gặp lần đầu, Cao quốc Thái từ chối không nhận, mình bị bẽ mặt đi, mới ngầm dặn gia nhân rằng: "Nếu Cao Quốc Thái có thiếu tiền phòng thì đừng có đòi nhé!" Đó là Châu viên ngoại thương tình dặn hờ thế thôi. Quả nhiên, hai vợ chồng Cao Quốc Thái dọn đến ở. Cao Quốc Thái làm nghề xem bói qua ngày. Được 100 điếu ăn hết 100, được 200 điếu ăn hết 200, hai vợ chồng sống hẩm hút rất là chật vật. Lật bật mà nửa năm trôi qua, sáu tháng tiền phòng chưa đóng đủ. Một hôm, người phụ trách thu tiền nhà có việc xin nghỉ phép, mới nhờ anh phổ ky đi thu giúp. Anh phổ ky không được dặn bảo lại việc này, lấy sổ thuê nhà ra tra xét lại, mới thấy Cao Quốc Thái thiếu đến sáu tháng tiền nhà không trả, bèn nghĩ: "Tên Cao Quốc Thái này bộ mình có mọc ba đầu, vai nẩy sáu tay, đầu to chân cứng, dựa vào sản nghiệp nhà ai mà dám không chịu đóng tiền nhà chớ! Ta phải đi đòi hắn mới được. " Phổ ky đến nhà Quốc Thái kêu cửa. Bên trong, Lục thị hỏi: - Ai kêu cửa đó? Phổ ky đáp: - Ta là người nhà Châu viên ngoại đến lấy tiền thuê nhà. Lục thị nói: - Chồng tôi hiện không có ở nhà, để rồi tôi nói lại nhé! Phổ ky nói: - Người không có ở nhà cũng được, còn tiền cũng không có ở nhà nữa sao? Sáu tháng nay rồi, hễ hỏi đến là đi vắng phải không? Các người ở nhà của người ta, dựa thế dựa thần nhà ai mà không chịu trả tiền? Đợi bị mắng chửi mang xấu mới chịu trả phải không? Lục thị nói: - Để chồng tôi về rồi sẽ đem tiền đến trả mà! Phổ ky nói: - Chẳng thể chờ lâu được, bọn ta ở ngoài khóa cổng lại là xong việc. Phổ ky bèn khóa cổng ngoài lại rồi bỏ đi. Đến chiều, Cao Quốc Thái trở về, thấy cổng bị khóa lại, mới hỏi vợ. Lục thị nói: Hôm nay chủ nhà đến đòn tiền, gia nhân họ khóa cổng đó! Quốc Thái nghe nói, nổi giận đùng đùng, la: - Hay cho Châu Bán Thành, dám cả gan khi dễ ta đến thế! Để ta đến huyện Tiền Đường làm cáo trạng thưa hắn mới được. Lục thị nói: - Chúng ta không tiền làm sao ra lễ nghĩa được? Sáu tháng tiền nhà không chịu trả mà lại muốn đi thưa người ta, làm sao hợp lý được? Hai vợ chồng còn đang thương nghị, vừa hay có lão ni Thanh Tịnh đến chơi. Thấy vợ chồng có vẻ đứng ngồi không yên, lão ni mới hỏi duyên cớ. Lục thị bèn đem việc tiền phòng không đóng, bị khóa cổng lại thuật qua một lượt. Lão ni nói: - Tiên sinh không phải ra ngoài làm chi, nên dọn về ở phòng cũ vẫn hơn. Ra ngoài kiếm tiền khó lắm. Tiên sinh lại làm nghề bói toán, hôm nay kiếm được chút ít gì đó, vài bữa lại không ngợ Tiên sinh lại là người thật thà, không thể làm như họ được, thôi tốt hơn nên về chỗ cũ là tiện nhất. Nói rồi bảo Lục thị gom góp đồ đạc, lão ni thay mặt trả nhà lại rồi cùng hai vợ chồng Quốc Thái trở về núi Thành Hoàng. Phần Châu Bán Thành không chịu lấy tiền nửa năm thuê nhà, nói là để cúng thí vào việc hương khói trong am. Nào dè, hai vợ chồng Quốc Thái về ở lại mấy hôm, một sáng nọ, Quốc Thái nói chẳng rằng bỏ đi mất, để lại cho Lục thị mấy tờ giấy. Lục thị xem xong hồn phi phách tán. Tại sao thế?…
Tế Điên Hòa Thượng Tác giả: Truyện dân gian TQ Chương 27 Dịch: Đồ Khùng Nguồn: Nxb Âm nhạc Mời đọc Giả thăm bạn để thơ từ biệt vợ Cầu thỉnh Tế Công bói quẻ tìm chồng Có thơ rằng: Áo gấm vui chơi chả về nhà Gia nhân mặt ngọc đợi hầu trà Nội viện kín sâu người chẳng thấy Cách rèm nở thắm một cành hoạ Cao Quốc Thái về lại núi Thành Hoàng vẫn ở căn nhà cũ. Một buổi tối, ngồi đối diện với vợ, Quốc Thái nói: - Nàng ơi, ngày mai tôi sẽ đi thăm bạn. Lục thị nói: - Ngày mai chàng đi xa, tôi còn 200 tiền đây. Tiền này là của bà cô cho tôi để mua kim chỉ thêu, chàng cầm đem theo để uống nước. Nói rồi lấy tiền đưa ra. Quốc Thái cầm lấy tiền, mặt có sắc hổ thẹn, nói: - Thôi, nàng đi nghỉ trước đi. Lục thị đi ngủ trước. Còn lại một mình Quốc Thái ngồi bên đèn, ngơ ngẩn hồi lâu rồi ngửa mặt lên trời thở dài thườn thượt. Lòng rối như tơ, thật là khó nghĩ. Cầm viết viết một mạch ba trang giấy, để dưới nghiên mực. Trong khi đợi trời sáng, muốn đánh thức Lục thị dậy, nhưng lại sợ sinh ồn náo lên, bèn đứng dậy, bước ra ngoài dằn lòng đi ra. Trong am có một ông già tên là Phùng Thuận lo việc nhang khói trong điện Phật, tuổi ngoài 60, thường dậy rất sớm quét dọn xung quanh. Thấy Cao Quốc Thái đi ra, Phùng Thuận hỏi: - Cao tiên sinh hôm nay có việc gì dậy sớm thế? Cao Quốc Thái nói: - Xin lão trượng làm ơn mở giùm cổng ngoài, tôi muốn xuống núi đi thăm bạn. Phùng Thuận mở cổng, Cao Quốc Thái vội vã đi xuống núi. Khi Lục thị tỉnh dậy không thấy chồng đâu, giật mình kinh sợ, vội chạy ra các chỗ bên ngoài tìm kiếm. Nghe Phùng Thuận nói Cao tiên sinh đã đi hồi sớm rồi, Lục thị mới trở về nhà tìm kiếm. thấy ba tờ giấy chồng để lại trên bàn mà thôi. Tờ thứ nhất đề là: Thời suy vận bỉ sống lầm than Hổ phận làm trai gởi ni am Cửa Phật thương tình hằng cửu giúp Tránh sao miệng thế khỏi chê gièm. Lục thị xem ý bài thơ này là tự trách thân mình vì nghèo khổ không thể lập nghiệp nuôi thân, phải cùng vợ đem than tá ngụ Ở ni am. Điều đó trách sao miệng thế khỏi cười chê? Lại xem đến bài thơ thứ hai: Đất khách ra đi chẳng hẹn về Sống chết từ nay tự liệu bề Duyên số kiếp này đành đứt đoạn Ân tình kiếp khác hẹn phu thệ Lục thị xem thấy bài thơ này là lời tuyệt vọng, lần này ra đi không hẹn ngày trở lại, chết sống không hẹn trước, đại khái kiếp này chẳng mong đoàn tụ, họa may duyên nối kiếp lai sinh mà thôi. Cầm bút lưu thơ dạ cảm hoài Trách mình tài vụng dám hờn ai Nhắn nhủ hiền thê xem gẫm kỹ Kiếp sau xin hẹn vẽ đôi mày. Lục thị xem thơ xong cất tiếng khóc rống, lòng dạ rối bời. Đương lúc quá buồn thảm đó, lão ni lại đến hỏi: - Con ơi, tại sao buồn khổ quá vậy? Lục thị mới đem việc Cao Quốc Thái để thơ lại rồi ra đi, chắc là phen này mười phần chết chín quá. Lão ni cô nói: - Con ơi, đừng quá lo chi, ta có chủ ý đây. Hiện tại ở chùa Linh Ẩn bên Tây Hồ có Ngài Tế Công, ấy là vị Phật sống đương thời, đoán biết hết mọi việc quá khứ vị lai. Để ta bảo Phùng Thuận sang đó mời Ngài đến đoán giùm xem Cao tiên sinh đi đâu, sống chết ra sao, rồi cho người đi mời về cho con là xong. Lục thị lật đật nói: - Thế thì nên cho người đi mời thỉnh Tế Công ngay đi. Lão ni cô liền sai Phùng Thuận xuống núi đi thỉnh Tế Công. Lần thứ nhất đến chùa Linh Ẩn, Tế Điên lại đi khỏi. Lần thứ hai đi thỉnh gặp nhằm lúc quan binh đang vây chùa Linh Ẩn. Lần thứ ba đi thỉnh, Phùng Thuận hỏi thăm thì Tế Điên bị người của Thừa tướng bắt trói dẫn đi. Nhân đó, công việc lần lữa bị trễ lại năm, bảy ngày. Ngày kia, Phùng Thuận lại xuống núi đi thỉnh Tế Điên, thì gặp lúc Tế Điên cùng Triệu Văn Hội và Tô Bắc Sơn đang đi tới. Phùng Thuận vội chạy đến thi lễ, nói: - Thưa sư phụ, Ngài mới đến đấy à, tôi liên tiếp lên chùa mấy lần tìm Ngài mà không gặp, hôm nay may mắn gặp Ngài ở đây. Bây giờ sư định đi đâu? Tế Điên nói: - Ta muốn lên tìm lão ni sư của ông đây. Chúng ta đến đó để gởi một người đi xuất gia. Phùng Thuận nói: - Thế thì hay, hay lắm! Lão ni của chúng tôi định thỉnh sư phụ đến có việc cần. Triệu Văn Hội và Tô Bắc Sơn hỏi: - Hôm nay trên ni am có việc gì cần kíp thế? Phùng Thuận mới đem việc Cao Quốc Thái đầu đuôi thuật lại kỹ càng. Mọi người cùng nhau trở về am. Phùng Thuật đi trước dẫn đường. Về đến am, thẳng vào viện phía Tây ngồi nghỉ. Viện phía Tây này có ba dãy Đông, Tây và Bắc, mỗi dãy đều có ba gian. Phùng Thuận và mọi người cùng tiến về phòng Bắc. Triệu viên ngoại nhìn kỹ thấy trong phòng rất sạch sẽ, sát tường phía Bắc có một cái bàn dài, bên trên chất đầy những kinh sách. Phía trước có một cái bàn bát tiên với hai ghế ở hai bên. Tế Điên đến ngồi vào chiếc ghế ở đầu bàn, Triệu Văn Hội ngồi ở cuối bàn, Tô Bắc Sơn lại ngồi ở một bên. Ngay trên vách đối diện có câu đối chữ viết rất đẹp, chính giữa lại có một bức đại tự, viết bài thơ: Ưa thích thanh nhàn lánh tục xa Dựa sườn khiêm tốn một lư gia Nửa mẫu ao sen soi bóng nước Mấy mươi gốc liễu, bụi tre già Rượu xuân nồng ấm say lòng khách Đêm tối đèn hồng sách quến ta Khóa lợi dàm danh toàn bỏ mặc Băng tâm một mảnh sạch không tà. Hai bên lại có câu đối đề là: Non xanh chẳng đổi ngàn năm họa Nước biếc trôi dài vạn cổ thị Bên dưới đề là: Kẻ tài vụng Cao Quốc Thái. Tô Bắc Sơn xem xong, nói: - Bạch Thánh tăng, Ngài xem Cao Quốc Thái thật là phong lưu tài tử đấy chớ. Lời Phùng Thuận nói quả thật không sai. Ngài xem câu đối này và bút tích đẹp quá. Bạch Thánh tăng, xin Ngài đại phát từ bi tìm Quốc Thái về, tôi sẽ tìm học quán thành toàn cho anh ấy. Đợi đến kỳ đại thí, tôi sẽ tặng cho tiền bạc để anh ấy lập chữ công danh. Tế Điên nói: - Được đó, đây cũng là công đức của viên ngoại. Đang nói tới đó, lão ni cô Thanh Tịnh dẫn các đồ đệ và cháu gái cùng đến tham kiến Thánh tăng và nói: - Xin Thánh tăng đại phát lòng từ bi chọ Đây là Lục Tố Trinh, cháu gái của đệ tử. Nhân vì chồng nó là Cao Quốc Thái lưu ngụ trong Ni am, bỏ đi không nói lời từ biệt đã ba bốn hôm rồi. Xin Thánh tăng đại phát lòng từ bi chiếm cho một quẻ. Tế Điên nói: - Cái đó dễ mà! Hôm nay bọn ta cứu được một người, nàng ta là con gái nhà danh giá lầm sa vào chốn yên hoa. Ý nàng ta muốn xuất gia, nên bọn ta định đưa đến đây để lão ni thâu nhận làm đệ tử đấy. Lão ni cô nói: Sư phụ đã dạy, đệ tử xin vâng theo. Triệu Văn Hội nói: Lát nữa cô ấy sẽ đến. Tôi xin cúng nhang khói cho chùa hai trăm lượng bạc. Lão ni cảm ơn Triệu viên ngoại, lại day qua Tế Điên: - Xin Thánh tăng từ bi chiếm cho một quẻ, xem Cao Quốc Thái hiện ở đâu? Tế Điên vỗ vào linh quang ba cái, rồi nói: - Chao ôi, thôi rồi, thôi rồi! Lục thị đứng ở một bên nghe vậy sợ xanh cả mặt, lắp bắp nói: - Xin Thánh tăng từ bi lập cách cứu giùm, cứu giùm! Thanh Tịnh lão ni cũng năn nỉ hết mức. Tế Điên hỏi: - Bây giờ là mấy giờ rồi? Phùng Thuận đáp: - Hiện giờ đã sang đầu giờ Ngọ. Tế Điên nói: - Người này hiện cách đây 180 dặm. Đến chừng mặt trời lặn, người ấy sẽ bị tai nạn mất mạng như không. Tô Bắc Sơn nói: - Thưa sư phụ, xin Ngài ra tay tế độ giùm. Tế Điên nói: - Khi ta tìm được người ấy trở về, ông phải tìm giùm một chỗ ở học quán nhé. Tô Bắc Sơn nói: - Đệ tử xin hứa giúp điều đó. Tế Điên nói: - Ông phải phái một gia nhân cùng đi tìm với ta và đem theo 200 lượng bạc làm lộ phí mới được. Tô Bắc Sơn kêu: Này Tô Lộc, ngươi đi mau về kho bạc lấy theo 200 lượng bạc, đi cùng với Thánh tăng tìm Cao tiên sinh nhé! Thanh Tịnh lão ni nói: - Này Phùng Thuận, ông cũng cùng đi với Tế Công nhé! Lục thị cúi đầu cám ơn rối rít. Tế Điên nói: - Triệu Văn Hội và Tô Bắc Sơn! Hai ông chờ Doãn Xuân Hương đến, đưa cô ấy xuất gia rồi hãy về nhé! Hai vị viên ngoại vâng dạ. Tô Lộc đem bạc đến. Tế Điên cùng hai người ra khỏi Thanh Tịnh am. Khi tới chân núi, Tế Điên bước tới ba bước, bước lui ba bước. Tô Lộc nói: - Sư phụ Ơi, bộ Ngài lẫn rồi sao? Chúng ta phải đi 180 dặm mà Ngài đi như vậy cả đến 8 dặm cũng khỏi tới được đó. Đi cách đó làm sao tới được? Xin Ngài đổi cách đi khác đi! Tế Điên nói: - Đổi thì đổi, có khó gì! Nói rồi đổi bộ đi tới hai bước, sụt lui ba bước. Phùng Thuận cười lên, nói: - Sư phụ Ơi, Ngài đi lộn trở về rồi đó. Đi cách đó làm sao tới được? - Ờ, được, ta đi nhé! Nói rồi co giò chạy mau tới trước, chớp mắt không thấy đâu. Hai người lật đật chạy theo, chạy mãi đến hai ba dặm, mồ hôi ra ướt cả mình, nói: - Bọn mình vô khu rừng kia tạm nghỉ đi! Hai người vừa bước vào rừng, Tế Điên hỏi: - Hai vị mới tới hả? Hai người đáp: - Bọn tôi mới tới chưa nghĩ ngơi tí nào. Sư phụ tới đã lâu chưa? - Ta tới đây ngủ được hai giấc rồi đó. Cặp giò đó có phải của hai ông không? Hai người đáp: - Cặp giò của chúng tôi dính liền với thân, không phải của chúng tôi còn của ai nữa! Tế Điên nói: - Nếu là của hai ông thì khi ta niệm chú nó phải chạy nhé! Phùng Thuận nói: - Được, được. Sư phụ cứ niệm đi! Tế Điên thấy hai người đều đứng yên, nói: - Ta niệm chú đây nhé! Nói rồi trong miệng niệm lẩm nhẩm: "Án ma ni bát mê hồng. Án sắc lịnh hích!". Tức thì thân hai người không tự chủ được, cặp giò tự động chạy như bay tới trước. Tô Lộc kêu lên: - Sư phụ Ơi, không xong rồi! Trước mặt cây giăng giăng, đụng vô chắc chết quá! Tế Điên nói: - Không sao đâu! Có ta đây mà, tới đó không đụng chạm gì đâu! Quả nhiên hai người chạy đến đó luồn qua kẻ hở chạy tuốt. Hai người đang chạy bỗng thấy từ trong xóm đi ra một người, trên tay cầm một cái chén. Tế Điên nhướng mắt lên xem, thì ra đó là tên nghịch tử. Người này họ Ngô tên Vân, là con của một quả phụ. Hôm nay nhà ăn bánh hỏi, mẹ hắn đã sửa soạn xong xuôi. Khi Ngô Vân về nhìn vào thấy không có giấm, bèn nổi giận, nói với mẹ hắn: - Má sao càng già càng dốt, nhà ăn bánh hỏi sao bà không mua giấm? Bà thiệt hết xài mà! Tuy giận lắm nhưng bà mẹ vẫn không trả lời. Hắn nói lầm bầm, rồi cầm chén ra cửa đi mua giấm. Gặp Tế Điên, bị chỉ một cái, Ngô Vân tức thì giở chân chạy luôn theo bọn Phùng Thuận. Sợ quá hắn kêu lên: Tôi không có đi hướng này mà! Tại sao lại kỳ vậy? Cặp giò này bữa nay bộ điên rồi chắc? Ba người nghe bên tai tiếng gió vù vù, phảng phất như tuôn mây lướt gió, băng băng đi tới trước. Thấy trước mặt con sông nước trắng xóa, Tô Lộc vội kêu: - Thánh tăng ơi, cho tôi ngừng lại đi! Phía trước là con sông đó, đâm xuống chắc chết quá! Tế Điên nói: - Không sao đâu! Ráng phóng mình tới là qua ngay! Khi tới bên sông, ba người vẫn lướt băng băng, tức thì qua bờ bên kia ngaỵ Tô Lộc nghĩ: "Chạy như vậy không xong rồi, ta phải tìm một gốc cây ôm cứng lại mới được!". Mới nghĩ xong, vừa hay gặp một gốc cây, Tô Lộc vội ôm cứng lại, bèn té đánh huỵch xuống đất. Phùng Thuật và người mua giấm cũng té nhào theo. Tế Điên vừa đi tới, nói: - Ba người dậy đi chớ! Ba người nói: - Bọn tôi dậy không được. Tế Điên móc ra một viên thuốc chia cho ba người uống. Ba người cảm thấy thân thể hoạt động lại bình thường, có thể đứng dậy được. Ngô Vân ngơ ngác lặng thinh! Từ phía kia có một người bộ hành đi tới. Tô Lộc hỏi: - Xin ông cho hỏi thăm, đây là nơi nào vậy? Người kia đáp: - Đây là Tiểu Lưu Thôn. Các vị định đi đâu đó? Tô Lộc nói: - Bọn tôi từ thành Lâm An đi đến huyện Dư Hàng. Người kia nói: - Các vị đi phải rồi đó. Nơi đây cách huyện Dư Hàng chỉ có 20 dặm thôi. Ngô Vân nghe nói, kêu lên: - Trời ơi, trời! Rồi cầm cái chén quăng bể nát. Bánh hỏi không được ăn mà phải đi xa hơn 200 dặm đường. Bây giờ tôi làm sao mà trở về được nè trời! Tế Điên nói: - Để ta làm phép đưa ngươi về. Ngô Vân nói: - Thôi, thôi! Đừng có làm phép nữa, tới nhà tôi đứng lại không được, chạy tuốt lên miền Bắc Tái rồi làm sao về được! Để tôi về một mình cho xong. Tự hắn về hết hai ngày một đêm mới tới nhà. Từ đó hễ thấy hòa thượng đi hóa duyên là hắn chạy trốn, vì sợ gặp lại hòa thượng kiếc như xưa thì thêm khổ. Tô Lộc nói với Tế Điên: - Bây giờ chúng ta đi tiếp lên huyện Dư Hàng tìm Cao tiên sinh chớ? Tế Điên đáp: - Phải đó. Ba người lại tiếp tục lên đường.
Tế Điên Hòa Thượng Tác giả: Truyện dân gian TQ Chương 28 Dịch: Đồ Khùng Nguồn: Nxb Âm nhạc Mời đọc Tô Bắc Sơn phái người tìm hàn sĩ Cao Quốc Thái nạn gấp gặp bạn xưa Tế Điên đưa Tô Lộc và Phùng Thuận đến cửa Nam huyện Dư Hàng. Thấy bên đường có một tiệm cơm, Tế Điên nói: - Này Tô Lộc, Phùng Thuận, chúng ta vào đây uống vài ly rượu, nghỉ ngơi giây lát rồi hãy đi nơi tiếp. Hai người gật đầu, cùng bước vào quán cơm, kêu mấy món ăn. Tô Lộc nói: - Thưa Thánh tăng, chúng ta đã đến huyện Dư Hàng rồi mà Cao tiên sinh chưa biết ở đâu. Khi tìm được Cao tiên sinh rồi, chúng ta cùng uống một bữa no say nhé! Tế Điên nói: - Bây giờ chúng ta cứ uống rượu trước đi đã, lát nữa sẽ đi tìm kiếp ông ấy. Đường còn xa lắm mà! Ba người nói chuyện một lát thì ăn uống đã xong, trả tiềm cơm rồi ra khỏi quán, tiến vào cửa Nam. Đến một ngã tư, quẹo về hướng Đông thì phía Bắc con đường chính là nha môn huyện lỵ. Tế Điên bươn bả đi thẳng vào trong huyện nhạ Tô Lộc hỏi: - Sư phụ đi đâu vậy? Tế Điên đáp: - Hai người ở ngoài này chờ ta, ta vào đây kiếm một người. Tế Điên mới bước vào cửa lớn, nghe bên trong có tiếng nạt: - Nãy giờ sưu tra hỏi cung, mà can sự chẳng chịu cung khai. Vậy tả hữu hãy bày đồ côn kẹp ra, tra khảo Cao Quốc Thái một hồi rồi sẽ hỏi lại. Tế Điên nghe nói cũng bắt rùng mình. Tại sao Cao Quốc Thái lại lọt vào đây, bị quan nha thẩm vấn như vậy? Trong đó có một ẩn tình. Nhân vì hôm nọ Cao Quốc Thái xuống khỏi núi Thành Hoàng, nghĩ tới tính lui mãi, muốn bỏ đi qua xứ khác, ngặt nỗi không bà con, lại không nơi nương tựa. Rồi tính trở lại, chi bằng về lại huyện Dư Hàng vẫn hơn. Tự mình đáp thuyền nhỏ cũng là chỗ đồng hương quen biết, tiền đò mất 100 tiền. Ăn uống qua loa về tới huyện Dư Hàng thì 200 tiền cũng vừa đủ. Trong lòng lại nghĩ, bây giờ mình trở về nơi cố thổ, cũng không có chỗ sanh phương. Thứ nhất là không một người thân thích, thứ hai là không một bạn quen. Muốn kiếm chỗ mượn đỡ ít điếu tiền cũng không có! Ở bên xứ người thì muốn trở về nhà. Đến khi về đến nhà, phải sống làm sao đây? Có mấy nhà chí thân, cũng có thể cùng ta chia buồn giải muộn. Có mấy người bạn tri kỷ, cũng có thể để cho ta bày tỏ cả tâm can. Thật đúng như lời người xưa đã nói: Nghèo ở chợ đông có móc đồng Móc hoài chẳng dính bà con thân Giàu ở rừng sâu tay xách gậy Xua hoài không hết bạn vô nhân. Cao Quốc Thái là một người có chí khí, không muốn cầu cạnh bạn bè, nghĩ tới nghĩ lui, càng nghĩ càng thêm bối rối, chỉ còn nước chết cho xong! Định đi đến con sông chạy quanh thành nhảy xuống chết cho rảnh. Đứng bên bờ sông nhìn ghe thuyền qua lại rộn rịp, tự nghĩ rằng: "Chết đây, chết đây! Ta chết rồi vạn sự kể như xong. Sống có lúc, chết có nơi, đây là chỗ tuyệt mạng của ta đây!". Nghĩ xong lấy đà định nhảy xuống nước, bỗng sau lưng có tiếng nói: - Bạn ơi, đừng, đừng! Đừng nhảy xuống sông vội, có tôi đến đây! Cao Quốc Thái ngoái đầu xem, thấy người ấy mình cao bảy thước, lưng eo vai rộng, đầu đội khăn xanh, y phục màu xanh. Da mặt hơi tía, trong tía ửng hồng, trong hồng lộ tía, mày cong mắt rộng, sóng mũi thẳng ngay, khuôn mặt cân đối, tuổi ngoài đôi mươi. Người ấy nói: - Tiên sinh là người đọc sách rõ biết lý lẽ ở đời, cớ sao lại tìm một việc nhầm lẫn đáng tiếc như vậy? Cao Quốc Thái nói: - Xin huynh đài đừng hỏi đến làm gì. Trên thế gian này tôi không có đất dung thân, thà chết quách cho xong! Người kia nói: - Thưa tiên sinh, tiên sinh có điều gì khó giải quyết, xin nói cho tôi cùng nghe với! Cao Quốc Thái thấy người ấy thành thật, mới nói: - Huynh đài tôn tánh chi? - Tôi họ Vương, tên Thành Bích, cũng là người ở tại địa phương này. Tôi có một cái chành ở bên sông này. Ai có hàng hóa đều đến chành tôi gởi hết. Tiên sinh tại sao lại tìm một việc nhầm lẫn như thế? Cao Quốc Thái nói: - Tôi cũng là người ở địa phương này. Nhà tôi ở trong cửa Nam, tôi họ Cao, tên là Quốc Thái. Nhơn vì gia thế suy vi, tôi đưa gia quyến đến Lâm An ký ngụ Ở một Ni am. Tôi nghĩ mình làm trai đứng ở trong trời đất, trên không thể giúp vua an dân, dưới không thể bảo dưỡng vợ con, như vậy sống trên đời này uổng quá. Thôi thà chết phức cho xong! Vương Thành Bích nói: - Huynh đài ơi, anh là người thông minh, lại bị chính cái thông minh đó gạt gẫm! Cần chi phải coi thường mạng sống như thế? Thôi, chúng mình tìm một quán cơm ăn no bụng đã, rồi tôi sẽ bày cho anh một phương thế làm ăn. Đừng có nghĩ quẩn làm chi, người ta chết rồi không sống lại được đâu! Cao Quốc Thái cùng Vương Thành Bích tìm vào một quán cơm kêu mấy món. Ăn uống no say xong, Vương Thành Bích nói: - Bữa nay trong tay tôi không có một trinh nào hết, cũng không có một tấm ngân phiếu nữa, phải đợi đến ngày mai mới có. Bữa nay anh chịu khó kéo thuyền trước đi nhé! Cao Quốc Thái nói: - Tôi là thư sinh, sức trói gà không chặt, làm sao có thể nắm thuyền nổi? Vương Thành Bích nói: - Anh ơi, đừng nói như vậy, đến chỗ nào phải theo chỗ đó mới được. Anh không nhớ người xưa có câu thơ như thế này hay sao: Thân người quân tử có thể lớn có thể nhỏ, Chí của kẻ trượng phu có lúc duỗi có lúc ngay! - Hôm nay anh chịu khó đi kéo ghe đi, đợi vài hôm tôi có tiền sẽ đưa anh mua bạc lượng đi rước gia quyến về trước. Anh thấy như vậy có được không? Cao Quốc Thái nghĩ rằng: "Anh ta với mình là duyên bèo nước mà còn khuyên ta như thế thì ta còn cố chấp lài gì". Nghĩ rồi bèn nói: - Huynh đài đã quá yêu tiểu đệ như thế, tiểu đệ xin đi kéo thuyền vậy. Vương Thành Bích nói: Ừ, phải đấy! Nói rồi đứng dậy dẫn Cao Quốc Thái ra bờ sông. Nơi đây có một thuyền chất đầy hàng hóa sắp nhổ neo. Vương Thành Bích nói: - Quản thuyền ơi, tôi có một anh bạn, để anh ấy kéo thuyền chúng mình với. Nhờ quản thuyền để ý chỉ bảo giùm. Đến chỗ cất hàng lên vẫn để ý anh ấy kéo thuyền về được quãng nào hay quãng nấy nhé! Quản thuyền nói: - Được mà, có Vương đại ca gởi gấm, chúng tôi đâu dám xử tệ. Cao Quốc Thái bèn ở lại chờ. Giây lát thuyền nhổ neo, mọi người đều cầm một khúc cây để kéo. Cao Quốc Thái không biết làm gì, có người đưa anh ta một khúc cây như vậy. Đương lúc thuyền đi, mọi người đương kéo vừa hò lấy trớn. Cao Quốc Thái lại nhớ trong sách về chương mười ba có đoạn: "Người quân tử ở hoàn cảnh nào, sống hợp hoàn cảnh đó, không muốn vượt quá phạm vị Ở cảnh giàu sang, sống đúng theo giàu sang; ở cảnh nghèo khó, sống theo nghèo khó; ở chỗ mọi rợ, sống theo mọi rợ; ở cảnh hoạn nạn; sống theo hoạn nạn. Người quân tử không bị mắc mứu vào mà cũng không lấy làm tự đắc mình hơn người". Cao Quốc Thái chỉ nhớ đến sách, mặt ngẩn ngơ, mấy người kéo ghe thấy vậy cười rộ. Một ngày nọ, ghe đến Ân Gia Độ cất hàng hóa lên. Cao Quốc Thái mệt lử chịu không nổi bèn xuống ghe ngủ vùi. Ngày hôm sau, ghe chở hàng hóa khác trở về. Cao Quốc Thái lại tiếp tục kéo ghe như cũ. Đến huyện Dư Hàng, ghe vừa ghé bến thì Vương Thành Bích đứng chờ sẵn ở đó. Vương Thành Bích nói: - Chắc mấy hôm nay anh mệt lắm hả? Tôi đến đón anh đây. Anh em mình chắc là có túc duyên, ngày hôm nay tôi lại được một bút khoảng 35 điếu nữa. Bây giờ chúng mình hãy cùng nhau ăn uống tí chi đã, lát nữa hãy vào thành mua bạc rồi ngày mai anh đi rước gia quyến về. Bữa nay ta đong rượu, mua thịt về vui nhậu suốt đêm nay mới vừa. Cao Quốc Thái nói: - Tốt quá! Tốt quá! Tôi cùng Vương huynh sơ ngộ mà huynh trưởng đãi hậu như thế, tôi thật cảm kích vô cùng! Vương Thành Bích nói: Anh em mình là bạn tri kỷ, mới gặp như người quen, anh khách sáo làm gì! Cao Quốc Thái nghĩ: "Anh bạn này thành thật quá!". Bèn cùng với Vương Thành Bích đi ăn điểm tâm. Trời cũng đã tối. Vương Thành Bích lấy tiền trao cho Cao Quốc Thái vào thành mua bạc, cầm theo một chiếc bình để đong rượu, mua thịt đem về nhậu. Cao Quốc Thái vào thành mua 50 lượng bạc, đong rượu, mua thịt xong trở về. Nhằm lúc cửa thành sắp đóng, Cao Quốc Thái vừa sắp ra cửa thành thì từ trước mặt có một người chạy lại như bay, hình như có việc gì gấp lắm và đụng phải Cao Quốc Thái một cái xửng vửng. Người ấy vội nói: - Xin tiên sinh thứ lỗi, tôi vội quá vì có một việc gấp lắm, mới vô ý đắc tội với tiên sinh như thế. Nói xong, người ấy chắp tay xá dài, rồi lật đật đi ra cửa thành. Cao Quốc Thái vốn là người văn nhã, tuy bị đụng xửng vửng, nhưng lại nghĩ: "Người ta đụng mình đâu phải cố ý thì chấp làm chi!". Nghĩ rồi tiếp tục đi ra khỏi thành. Bỗng nhiên sực nhớ lại: Hình như gói bạc của mình bị đụng xóc thì phải? Lấy tay rờ thử thì than ôi, gói bạc không cánh làm bay! Té ra người đụng Cao Quốc Thái chính là kẻ trộm giữa ban ngày. Ban nãy thấy Cao Quốc Thái mua bạc bèn giả bộ đụng Cao Quốc Thái rồi chớp lấy gói bạc đi thẳng. Càng nhớ tới, Cao Quốc Thái càng thấy bối rối thêm: Lát nữa đây gặp Vương Thành Bích, mình sẽ ăn nói ra sao? Chi bằng chết quách cho xong. Ngày hôm kia, ta muốn chết mà không chết được, phải chăng còn lại hai ngày đền tội chưa xong? Thật là "Diêm vương ấn định canh ba chết, nào để người đời sống rốn đến canh năm!". Nghĩ như thế rồi bèn đến bên bờ sông quanh thành, định nhảy xuống chết phứt cho rảnh. Tự mình than thở: "Cao Quốc Thái ơi, Cao Quốc Thái! Mạng vận mi toan mãi vẫn không thông. Chẳng dè hôm nay ta lại chết tại chỗ này". Đương lúc thở than như thế, lại nghe kế bên có tiếng người hỏi: - Người đó có phải là ân huynh Cao Quốc Thái đó chăng? Tiếng nói đó quá gần làm Cao Quốc Thái ngừng bỏ ý định. Người ấy lại nói tiếp: - Em tưởng anh chết rồi! Tìm kiếm anh khắp nơi mà chẳng biết anh xiêu lạc phương nào, chẵng dè hôm nay anh ở đây! Người ấy nói rồi chạy đến cúi chào. Cao Quốc Thái nhìn lại mà chẳng nhớ là ai, xem hình như quen mặt nhưng bất chợt chẳng nhận ra, mới hỏi: - Lão huynh có nhìn lộn người chăng? Người ấy đáp: - Huynh trưởng ơi, cả tiểu đệ là Lý Tứ Minh anh cũng không nhớ ra nữa sao? Cao Quốc Thái nghe qua chợt nhớ, nói: - À, à, té ra là Lý đệ. Nguyên Lý Tứ Minh thuở nhỏ nhà nghèo, mẹ góa, ở ngụ cư nơi nhà Cao Quốc Thái. Việc chi dụng hàng ngày đều do Cao Quốc Thái bảo bọc hết. Đến tuổi học tập, Lý Tứ Minh cũng học luôn ở nhà Cao Quốc Thái. Mẹ Tứ Minh chết, Quốc Thái xuất tiền chôn cất chu đáo. Cao Quốc Thái hỏi Tứ Minh ý muốn học tiếp để làm quan hay thích ra buôn bán. Lý Tứ Minh nói: Tôi muốn tìm một cửa hiệu để học tập nghề buôn bán tốt hơn, nhà tôi nghèo, đâu đủ tiền của mà theo nghiệp công danh. Cao Quốc Thái nói: - Cũng được, để ta tìm một chỗ cho em học buôn bán nhé! Bèn gởi Tứ Minh vào tiệm gạo Thiên Thành trong thành mà học buôn bán. Tất cả những áo quần, mùng mền đem theo để đi học đều do Quốc Thái chu cấp. Lý Tứ Minh cũng quyết ý học tập, mọi việc đều không nhầm lỡ, chuyên tâm học tập ba năm đã mãn. Chủ nhà đến tiệm kết toán sổ sách, thấy Lý Tứ Minh mọi việc đền cần kiệm, lòng rất vừa ý, bèn tìm một nhà khách mở riêng một tiệm gạo ở Thanh Giang giao cho Lý Tứ Minh coi sóc. Công việc làm ăn rất phát đạt. Chủ nhà không có con trai, chỉ có một cô con gái, bèn đem gả cho Lý Tứ Minh bầu bạn, phụng dưỡng ông bà lúc tuổi già, lại đem một phần gia nghiệp chia cho con rể. Về sau, hai ông bà già qua đời, Lý Tứ Minh coi sóc luôn cả sự nghiệp công danh đó. Hồi tưởng lại: "Ngày trước nếu không nhờ ân huynh bảo bọc, mình đâu có được sung túc như ngày nay". Bèn đưa cả gia quyến, thâu thập đồ tế nhuyễn, cùng nhau về chốn cũ, tìm ân huynh Cao Quốc Thái. Đến huyện Dư Hàng tìm hỏi, không ai biết Cao Quốc Thái phiêu bạt phương nào! Họ đều nói vì nghèo quá, Cao Quốc Thái dọn đi nơi nào không biết. Lý Tứ Minh than thở không cùng! Bèn mua một ngôi nhà ở ngoài cửa Tây thành, lại mở một tiệm bán lương khô ở ngoài cửa Nam. Hôm nay đang lúc đi trở về nhà, Tứ Minh bỗng gặp Cao Quốc Thái. Hai người gặp nhau, buồn vui lẫn lộn, cùng nhau bày tỏ việc vừa qua. Cao Quốc Thái nói: - Lão đệ này, nếu hôm nay anh không bị mất tiền, chắc gì chúng mình gặp được nhau! Lý Tứ Minh nói: - Bây giờ anh tới nhà em trước đã, chúng ta sẽ hàn huyên tâm sự. Hai ngưòi đứng dậy cùng đi, tới trước không xa bỗng Cao quốc Thái đạp phải một vật, cúi xuống đưa tay rờ xem thì là một bó đồ.
Tế Điên Hòa Thượng Tác giả: Truyện dân gian TQ Chương 29 Dịch: Đồ Khùng Nguồn: Nxb Âm nhạc Mời đọc Bạn cũ gặp nhau tri ân báo đức Tiểu nhân cựu thù lấy oán báo ân Nói về Cao Quốc Thái mở gói ra xem thử, té ra là hai xấp lụa. Dưới ánh trăng tỏ rạng, rõ ràng bốn chữ đề "Hưng Long đoạn điếm" (tiệm lụa Hưng Long). Lý Tứ Minh nói: - Hai xấp lụa này không phải là của tiệm lụa trong huyện Dư Hàng tạ Trong huyện Dư Hàng chúng ta chỉ có hai tiệm lụa, một tên Thiên Thành, một tên Vĩnh Thuận mà thôi. Tiệm Hưng Long này chẳng biết là ở huyện nào? Cao Quốc Thái nói: - Chúng ta đứng ở đây chờ, có ai đến tìm, mình đưa lại cho họ. Nếu đưa đúng chủ nhân thì không hề chi, còn nếu đưa nhầm kẻ bá vơ mạo nhận, người mất của xảy ra tính quẫn, tội nghiệp người ta. Hai người đứng ở đó chờ một hồi lâu mà chẳng thấy có ai đến kiếm. Lý Tứ Minh nói: - Bây giờ cũng không còn sớm gì nữa, thôi chúng ta hãy về nhà cái đã. Đợi đến mai, nếu có người đến tìm, nói đúng thì mình đưa họ, còn nếu không có ai kiếm thì mình viết cáo bạch dán ở bốn cửa thành, cũng không có gì lầm lẫn. Cao Quốc Thái nói: - Bữa nay đáng lẽ ta phải trở về gặp Vương Thành Bích mới phải. Hồi chiều, ta đem tiền đi mua sắm đồ vật và bạc, anh ấy đợi ta trở về để cùng uống rượu đó. Vì mất hết tiền nên ta định tìm lấy cái chết cho xong. Hôm nay ta không trở về đằng ấy, chắc ảnh lại có ý nghĩ không tốt về ta. Lý Tứ Minh nói: - Bây giờ anh cứ về đằng nhà tôi trước, rồi sai người đưa thơ về cho ảnh biết. Ngày mai hai anh em ta cùng đến bái yết anh ấy cũng không muộn mà. Nói xong, hai người cùng rời chỗ, đến nhà Lý Tứ Minh ở cửa Tây, thấy cổng khép hờ bèn đẩy vào. Cao Quốc Thái thấy gần ngoài cổng có ba gian phòng đèn đuốc lù mù, bèn nói: - Hôm nay tối rồi, ngày mai sẽ vào nhà trong, bây giờ mình vào đây nghỉ chân đã! Lý Tứ Minh nói: - Ba phòng này đã cho thuê rồi, mà tôi cũng không đòi tiền phòng, nhân vì tôi hay vắng nhà nên mời một người cùng phường đến ở để hai bên dòm ngó giúp đỡ nhau. Cao Quốc Thái nghe nói gật đầu. Hai người tiến vào cửa thứ hai, kêu cửa. Bên trong có một bà già đi ra nói: - A, đại gia đã về! Lý Tứ Minh nói: - Bà vô trình với bà chủ hay, hôm nay có ân huynh của ta là Cao Quốc Thái đến thăm. Bà vú trở vào giây lát, nghe bên trong có tiếng "Xin mời vào". Hai người bước vào phòng trong. Bên trong lau dọn rất sạch sẽ, từ bên trong Hà thị bước ra chào hỏi ra mắt Quốc Thái. Lý tứ Minh bảo vợ: - Nàng hãy sửa soạn thức ăn ở phòng Đông để hai anh em ta nhắm rượu nhé! Hai ngượi lại sang phòng Đông, dưới ánh đèn tỏ, giở gói lụa ra xem lại. Lý Tứ Minh nói: - Hai xấp lụa này, màu sắc thực màu lam ngọc đúng mức, nhưng không biết cửa hiệu Hưng Long này ở chỗ nào? Ngày mai chúng ta niêm yết bá cáo ở bốn cửa thành, nếu có người đến tìm, nói đúng thì đưa lại họ, còn không có ai tới kiếm thì hai ta may mỗi người một cái áo dài mặc chơi. Cao Quốc Thái nói: - Phải. Ngày mai hiền đệ hãy thay ta đến cảm tạ anh Vương Thành Bích nhé. Nếu không có anh ấy cứu giúp cho thì giờ này ta đã mồ xanh ra cỏ rồi. Anh ấy thật là một người quân tử, tính tình hiền hậu ngay thực, đối đãi với ta trước sau như một. Thật là một người bạn quý khó tìm! Lý Tứ Minh nói: - Vâng. Ngày mai hai ta sẽ cùng đi gặp anh ấy. Hai người ăn uống xong, ngơi nghỉ. Sáng hôm sau, hai người vừa rửa mặt, điểm tâm xong, nghe bên ngoài có người hỏi: - Lý Tứ Minh, trong nhà anh có người tên Cao Quốc Thái phải không? Tiếp theo, tiếng gõ cửa dồn dập. Hai người lật đật bước ra xem. Ngoài cửa đã đứng sẵn hai vị sai dịch, mang theo bốn tên phổ kỵ Hai vị này đầu đội mũ vải xanh nhạt, mình mặc án chẽn xanh, lưng thắt dây bản da, chân mang giày nhẹ, mỗi người trên tay đều cầm côn gỗ, dây xích sắt. Hai vị Ban đầu này, một vị tên là Kim Lăng Thọ, một vị tên là Đổng Thế Xương. Vừa gặp Cao Quốc Thái, vội hỏi: - Này, bạn có phải là Cao Quốc Thái không? Cao Quốc Thái đáp: - Vâng, chính tôi, hai vị tìm tôi có việc chi? Nghe xong, vị Ban đầu ấy rút dây sắt trói nghiến Cao Quốc Thái lại. Lý Tứ Minh vội chạy đến can thiệp cũng bị trói nốt. Trói xong, lại hô: - Bây đâu, lục tìm tang vật! Họ vào các gian phòng lục xét và tìm thấy hai xấp lụa ở phòng Đông. Lý Tứ Minh hỏi: - Ban đầu ơi, tại sao hai ông bắt trói chúng tôi thế này? Kim ban đần đầu nói: - Ở đây chúng tôi có tờ trát, lịnh của quan huyện sở tại sức cho bọn tôi phải bắt trói bạn ngaỵ Hai tôi vô cớ đâu dám bắt trói người lương thiện! Hai anh làm việc gì thì tự hai anh biết lấy, còn hỏi bọn tôi làm gì? Vị Ban đầu kia nói: - Dẫn đi mau, đừng nói nhiều lời. Đến nha môn, các anh sẽ biết. Nói rồi dẫn hai người mang theo hai xấp lụa về phòng làm việc ở huyện nhạ Lúc đó, quan huyện đi đưa đón quan trên chưa về, chờ đến mặt trời xế bóng quan huyện mới về đến nha sở. Vừa về đến, quan huyện lập tức truyền lịnh: - Chuẩn bị thăng đường! Ba quan chức sự lật đật tề tựu, đứng xếp hàng chờ lịnh. Tráng ban lo việc thị uy hộ quan đường. Tạo ban coi việc bài trí hiệu lệnh. Khoái ban coi việc thứ tự trình việc bắt trộm đuổi cướp. Ba ban ai lo việc nấy. Huyện quan họ Võ tên Dao Khuê, xuất thân từ khoa bảng, đoán việc như thần, thực thi phép nước, yêu dân như con, lòng những mong toàn huyện đi đường không nhặt của rơi, đêm khỏi cài then cửa. Hôm nay quan huyện thăng đường xử đoán việc công. Bên dưới trình thưa: - Việc tiệm lụa ở Ân Gia Độ bị cướp, bọn cướp đèn đóm sáng ngời, gậy gộc dao kiếm khảo tra chủ nhân, cướp đi 50 tấm lụa và 1.000 lượng bạc. Đầu đảng là Cao Quốc Thái, chủ oa trữ là Lý Tứ Minh, xin giải trình đại nhân xét xử. - Hãy dẫn bọn nó vào! Hai bên dạ ran, lập tức đưa Cao Quốc Thái và Lý Tứ Minh vào quỳ trước huyện đường. Hai người thưa bẩm: - Kính thưa lão gia, sinh viên Cao Quốc Thái kính xin ra mắt. Tiểu tử là Lý Tứ Minh xin ra mắt lão gia. Quan huyện ở trên nhìn xuống thấy Cao Quốc Thái văn chất thanh bai, phẩm mạo đoan chính, ngũ quan thanh tú, gương mặt hiền lành không có vẻ gì hung ác cả, bèn hỏi: - Này Cao Quốc Thái, bọn mi giữa đêm đốt đèn đánh cướp tiệm lụa, đồng lõa có bao nhiêu tên, số lụa cướp được đem về giấu ở đâu? Nói mau! Cao Quốc Thái nghe nói, vội trình: - Bẩm lão gia, sinh viên là người học trò, không biết việc cướp tiệm lụa ở Ân Gia Độ là thế nào, cả đến việc đốt lửa cầm gậy uy hiếm chủ nhà, sinh viên nào có biết điều chi! Quan huyện vỗ bàn, hét lớn: - Cha chả, hỏi nhẹ nhàng mi chẳng chịu khai! Vậy thì bây đâu, đè xuống đập cho nó một trận! Cao Quốc Thái vộ thưa: - Bẩm lão gia, xin người bớt giận để tiểu sinh trình rõ: Ân Gia Độ đốt đèn cướp của đả thương chủ nhân, việc đó tiểu sinh hoàn toàn không biết. Nếu lão gia đánh khảo gia hình bắt tiểu sinh nhận lấy việc mưu phản đó, tiểu sinh quyết không dám nhận đâu! Quan huyện nói: - Theo ta thấy thì chắc chắn là mi đã có quen thân với bọn cướp tiệm lụa bị cướp rồi, ngươi nói không biết, tại sao hai xấp lụa này lại ở trong tay mi? Cao Quốc Thái nói: - Bẩm lão gia, hôm qua tiểu sinh tình cờ lượm được gốc cây Tây nam ngoại thành, tiểu sinh định ngày hôm nay dán bố cáo ở bốn cửa thành, nếu có ai đến nhận tiểu sinh cho lại, nào dè lại bị lão gia bắt về đây. Đó là sự thật xin thưa trình. Quan huyện nghe nói, cầm hai xấp lụa lên xem và truyền dẫn thủ kho của tiệm Hưng Long là Vương Hải vào. Giây lát, từ bên ngoài, một người trạc ngoại ngũ tuần đi vào. Người này ngũ quan đầy đặn, có vẽ phúc hậu, đến quỳ trước án. Quan huyện bảo sai nhân đem hai xấp lụa cho xem và hỏi: - Ngươi xem thử hai xấp lụa này là của tiệm Hưng Long bán ra hay bị bọn giặc cướp đỉ Việc này rất hệ trọng, ngươi không được hồ đồ nhé! Vương Hải xem một lát rồi thưa: - Bẩm huyện quan, rõ ràng hai xấp lụa này bị bọn giặc cướp đi. Quan huyện nghe nói thế, hỏi: - Có Bằng cớ gì mi dám bảo hai xấp lụa này bị cướp đỉ Hãy nói mau! Vương Hải thưa: - Trình bẩm lão gia, đây có bằng chứng rõ ràng. Trong tiệm của chúng tôi, hàng còn treo trên giá chưa bán chỉ có chữ "Hưng Long đoạn kiếm" mà thôi. Nếu có người đến mua lụa, khi mua xong, tiệm chúng tôi mới đóng lên lụa một con dấu đã bán nữa, trên dấu bán có khắc chữ "Sanh tài hữu đạo". Trên hai xấp lụa này không có khắc con dấu đã bán nên tôi quả quyết là đồ vật bị đánh cướp. Quan huyện nghe nói, cho người dẫn đi ra. Cao Quốc Thái quỳ một bên nghe không sót một lời. Quan huyện nói: - Này Cao Quốc Thái, ngươi nghe rõ hết chưa? Bây đâu, đè Cao Quốc Thái xuống đánh một trận cho tạ Đánh xong sẽ hỏi tiếp. Cao Quốc Thái thưa: - Xin lão gia thương tình xét lại, quả tình hai xấp lụa này tiểu sinh lượm được mà có. Có thể là do bọn cướp đem đi bị đánh rơi rồi tiểu sinh lượm được, chớ nào có bằng chứng gì là tiểu sinh đang đêm đốt đèn uy hiếp chủ nhân cướp của đâu? Quan huyện nghe nói, nổi giận đập bàn, hét lớn: - Cha chả, hay cho thằng giặc già hàm, dám ở trước quan đường già hàm cải chày cãi cối! Bây đâu, dẫn chứng nhân ra đây! Cao Quốc Thái nghe nói có chứng nhân, mặt thất sắc nhìn lên. Bên ngoài dẫn vào một người lạ hoắc. Người ấy độ hơn 20 tuổi, đầu đội khăn xanh rách góc mình mặc áo xanh chẹt, giày xanh vớ trắng, da mặt trắng xanh, đôi mắt ti hí, chiếc mũi củ tỏi dòm xuống cái miệng trẹt, đôi môi mỏng dính. Chiếc đầu cá trê với hai thái dương lõm vào càng làm cho đôi mắt như ríu lại. Té ra người này là Lãnh Hạng Nhị, hiệu là Lãnh Bất Phòng, ở ba gian phòng ngoài của Lý Tứ Minh. Bình thời đến mượn tiền Lý Tứ Minh nhiều lần không được nên có ý thù. Nhà Lãnh Nhị có hai vợ chồng mà nuôi không nổi, vợ phải bỏ đi làm mướn kiếm sống. Anh ta suốt ngày ở nhà một mình tính đủ thứ chuyện làm hại Lý Tứ Minh vì không cho hắn mượn tiền, cho bỏ ghét. Một tối nọ nghe bên nhà Lý Tứ Minh có khách, Lãnh Bất Phòng suy nghĩ: "Bình thường Lý Tứ Minh có mời bạn bè bao giờ, hôm nay chắc có gì hệ trọng đây!". Hắn ta len lén rình nghe. Thì ra người mới đến là Cao Quốc Thái đang cùng Lý Tứ Minh đi vào nhà. Lãnh Nhị đứng ngoài cửa thứ hai nghe ngóng. Lý Tứ Minh nói: - Hai xấp lụa của tiệm Hưng Long này, nếu ngày mai không có có ai đến tìm thì hai đứa ta mỗi người may một cái áo bào mặc chơi. - Lãnh Nhị nghe nói đến chỗ đó, trong lòng thầm nghĩ: "Ta nghe nói tiệm lụa Hưng Long ở Ân Gia Độ lần trước bị bọn cướp đốt đèn cầm gậy uy hiếm chủ nhân dọn sạch. Vụ án đó đến bây giờ vẫn chưa tìm ra manh mối. Ngày mai ta đến nha môn, thêm mắm dặm muối, vu cho hắn chứa chấp đồ gian. Thằng cha Tứ Minh này thiệt đáng ghét, ai đời phát tài như thế mà mình hỏi mượn mấy điếu chẳng chịu chọ Lần này thì biết tay ông, để lần sau ông hỏi có dám khước từ không cho biết!". Sáng hôm sau, Lãnh Nhị lật đật lên dinh quan huyện, hỏi: - Hôm nay vị Ban đầu nào trực thế? Có người đáp: - Hôm nay nhằm Kim Lăng Thọ ban đầu trực đấy. Lãnh Nhị tìm Kim ban đầu, hỏi: - Này Kim ban đầu, vụ án nửa đêm đốt đèn cầm gậy cướp của ở Ân Gia Độ, mấy ông đã tìm ra thủ phạm chưa? - Hãy còn đang tra xét. - Lý Tứ Minh ở phòng Đông trong viện chúng tôi đang chứa một tên gian dương đại đạo. Hôm qua có tên đầu đảng là Cao Quốc Thái đến ở nhà hắn, hai người bàn luận cả đêm. Tôi nghe rõ hết nên lật đật đến đây trình báo. - Hay dữ a! Ta sẽ đưa ngươi vào ra mắt quan huyện mới được. Đoạn sai người vào trình quan huyện. Quan huyện lập tức thăng đường, dạy đem Lãnh Nhị lên gạn hỏi. Lãnh Nhị đến trước, quỳ xuống trình thưa: - Bẩm lão gia, tiểu nhân là người mướn phòng nhà của Lý Tứ Minh, thường thấy người có hình tích khả nghi ra vào nhà hắn. Tối hôm qua có tên đầu đảng là Cao Quốc Thái đến ở nhà hắn, khoe nói việc đốt đèn cầm gậy, uy hiếp chủ nhân, cướp của ở Ân Gia Độ. Tiểu nhân với bên hắn vốn không thù oán chi, sợ e lão gia điều tra biết được, bắt tội tiểu nhân có việc này lại không trình báo để tặc nhân trốn thoát. Quan huyện trước tiên sai người lưu Lãnh Nhị lại, rồi phái Kim Lăng Thọ, Đổng Thế Xương đi bắt Cao Quốc Thái và Lý Tứ Minh về tra xét. Khi hai người đòi bằng chứng bèn bảo dẫn Lãnh Nhị ra.